Beste bandleden van Godspeed You! Black Emperor

Hoe komt een tienkoppig muzikaal collectief tot een eenduidige aanklacht over de horror van een genocide die volop aan de gang is? In het achtste studioalbum stapt de Canadese postrockband Godspeed You! Black Emperor een onzekere wereld binnen waar gelivestreamde oorlogsmisdaden en het uithongeren van een burgerbevolking het nieuwe normaal zijn. Met NO TITLE AS OF 13 FEBRUARY 2024, 28,340 DEAD tracht de groep om samen te rouwen en tegelijk hoopvol en strijdlustig te blijven: ‘The old world order barely pretended to care. this new century will be crueler still. war is coming. don’t give up. pick a side. hang on. Love.’

Beste bandleden van Godspeed You! Black Emperor

Een jaar geleden wisten jullie ongetwijfeld ook al dat de dodentol in Gaza zou blijven stijgen. En dat er iets bijzonder misleidends is aan duizelingwekkende getallen die op geen enkele redelijke wijze gestalte geven aan de ware omvang van leven dat teloorgaat sinds Israël besloot om de inwoners van Gaza te terroriseren en doelbewust te laten verhongeren. Ondertussen zijn we negentien maanden verder sinds het begin van Israëls genocidaire campagne tegen het Palestijnse volk in de Gazastrook en gaan de Verenigde Staten, Canada, Europa en naburige Arabische landen ongegeneerd voort met de opoffering van Palestijnse levens. Zowel in digitale ruimtes als in de werkelijke wereld wordt ons vermogen tot compassie op de proef gesteld en bedreigd, terwijl de constante blootstelling aan gruwelijke beelden, getuigenissen en afscheidsberichten een gevoel van hulpeloosheid opwekt en geleidelijk aan het geloof in de eigen politieke daadkracht erodeert. Politici, bedrijven, denktanks, universiteiten en sommige medeburgers rekenen op onze bereidwilligheid om apathisch te blijven. Dat we wegkijken, alsof het lot van de Palestijnen volledig losstaat van beleidskeuzes, geldstromen en wapentuig made in Europe. Alles gaat goed zolang we maar niet proberen om door de ‘oorlogsmist’ heen Israëls en Europa’s fascistoïde en imperialistische trekken te herkennen en benoemen. Zolang we maar niet luidop zeggen dat Europa medeplichtig is aan Israëls genocide en de racistische zionistische ideologie volledig omarmt, omdat het een weerspiegeling is van Europa’s hardnekkig koloniaal wereldbeeld.

Alles gaat goed zolang we maar niet proberen om door de ‘oorlogsmist’ heen Israëls en Europa’s fascistoïde en imperialistische trekken te herkennen en benoemen.

Zowat alles is verslechterd sinds jullie in oktober 2024 NO TITLE AS OF 13 FEBRUARY 2024, 28,340 DEAD uitbrachten, een album dat woede, verdriet en hoop samenbrengt in een rauwe momentopname van jullie gemoedstoestand en, zoals de titel aangeeft, van het doorlopende geweld dat dagelijks levens kost in de Gazastrook en grotendeels live te volgen is op socialemediakanalen. Dystopisch en diep alarmerend, want de nieuwsbulletins komen van journalisten die eveneens doelwit zijn, van overwerkte artsen die mensenlevens proberen te redden met weinig of geen werkinstrumenten, moeders en vaders die met wat geluk hun laatste portie bloem met linzen vermengen om hun kinderen toch maar een maaltijd te kunnen aanbieden. Terwijl dag en nacht tonnen explosieven uit de lucht vallen en het proces van etnische zuivering zich voltrekt volgens de wil van de Israëlische bezettingsmacht en zijn westerse enablers.

Ik denk dat velen in de westerse wereld nog niet goed weten welke houding aan te nemen, nu de maskers vallen en het zelfs voor de hardnekkigste believers steeds moeilijker wordt om Europa’s ethisch bankroet te ontkennen. ‘Wat we in Palestina zien, zal ook het lijden in de wereld van alle volkeren in het Zuiden zijn’, waarschuwde de president van Colombia, Gustavo Petro, enkele dagen na Hamas’ inval op 7 oktober 2023. Petro’s woorden zouden evengoed over het verleden kunnen gaan. Wat we in Palestina zien is een voortzetting van het lijden van volkeren die de excessen van vestigingskolonisaties gekend hebben en nog steeds ondervinden. Dat genocide altijd een optie was voor Israël is in die zin evident. Het was ook altijd een optie voor tal van koloniale mogendheden die vandaag deelnemen aan de vernietiging van het Palestijnse volk: België, Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, de VS, enzovoort.

In jullie geluidslandschap bewoond door gitaren, drums, glockenspiels, tape loops en strijkinstrumenten ontwaar ik elke keer opnieuw het tegengeluid van de doodscultus die ons liever geïsoleerd ziet.

De constante stroom van informatie en data maken de oorlogsmist en de ontelbare misdaden die nu plaatsvinden moeilijk behapbaar voor een mensenbrein. Het is een luxe om hier even aan te ontsnappen. Tegelijkertijd is het onze plicht jegens het Palestijnse volk en onszelf om niet te wanhopen in dit donkere uur. Om als getuigen te vechten voor gerechtigheid en vrijheid voor allen. Tegen het herkenbare gevoel van radeloosheid is muziek de meest potente remedie. Sommige aanhangers van de islamitische soefitraditie noemen muziek passend ‘ghiza-e-ruh’, wat zoveel betekent als ‘voedsel voor de ziel’. Een beschrijving die ik herken in de zes nummers op NO TITLE AS OF 13 FEBRUARY 2024, 28,340 DEAD. Jullie meest recente plaat laat me als luisteraar toe in jullie verwerkingsproces van de horror van de afgelopen maanden; ze creëert een ruimte waar ik mezelf gewillig laat meeslepen door de overweldigende instrumentele stromingen waarin jullie als tienkoppige muziekformatie pleidooien voor onze gedeelde menselijke ervaring. In jullie geluidslandschap bewoond door gitaren, drums, glockenspiels, tape loops en strijkinstrumenten ontwaar ik elke keer opnieuw het tegengeluid van de doodscultus die ons liever geïsoleerd ziet, onbewust van ons eigen vermogen om samen verandering te brengen in een onzekere wereld. Een spoken word-passage in het Spaans (hieronder naar het Engels vertaald) van Michelle Fiedler Fuentes, ergens halverwege het nummer ‘RAINDROPS CAST IN LEAD’, gaat over de tol van bombardementen op burgers en is zo’n aanklacht tegen de normalisatie van oorlogsmisdaden en apathie:

Raindrops cast in lead
Our side lit up
Then put out and buried and extinguished
Underneath the perfect sun
Underneath the body falling from the sky
They were martyrs falling
Because on our side they were martyrs since before we were even born
Those who tried and were killed for trying
Those who died young, enraged or old, and never saw the dawn
Innocents and childrеn and the tiny bodies that laughed, and will sleep forever
And never saw the beauty of the sunrise

Ook wanneer jullie de tragiek van nummers als ‘RAINDROPS CAST IN LEAD’ of het opmerkelijk ingetogen ‘BROKEN SPIRES AT DEAD KAPITAL’ (met Sophie Trudeau’s vioolspel op de voorgrond) inwisselen voor warme reverbs en scherpe overstuurde gitaarriffs zoals in de kalme intro van ‘SUN IS A SUN IS VAPORS’, blijft de hoopvolle dimensie van jullie werk bij. De toon van de (vooral langere) composities is soms opgetogen, dan weer diep melancholisch en onzeker − maar altijd is jullie muziek doortrokken met urgentie en geestdrift in de opbouw van crescendo naar ontlading en rust. Ik denk hierbij aan ‘GREY RUBBLE − GREEN SHOOTS’, het epische slotnummer waarin een geluidslawine halverwege transmuteert tot een kwetsbare uitwisseling tussen viool en uitgeraasde gitaren. Maar evengoed denk ik aan ‘PALE SPECTATORS TAKES PHOTOGRAPHS’, een nummer met een aura van gevaar ingegeven door aanhoudend gezoem van drones en drums die zich opdringen om de uitwisseling tussen twee gitaarpartijen ritmisch te dirigeren.

NO TITLE AS OF 13 FEBRUARY 2024, 28,340 DEAD getuigt van jullie proces van waarheidsvinding als muziekartiesten met een stem en een platform.

NO TITLE AS OF 13 FEBRUARY 2024, 28,340 DEAD getuigt van jullie proces van waarheidsvinding als muziekartiesten met een stem en een platform. De zoektocht naar een taal of de juiste woorden om over deze en andere genocides te spreken is een essentiële opgave voor ieder van ons. De zoektocht naar waarheid beschrijven jullie in een korte, veelzeggende tekst die de muziekpers publiceerde bij de aankondiging van het album:

THE PLAIN TRUTH==
we drifted through it, arguing.
every day a new war crime, every day a flower bloom.
we sat down together and wrote it in one room,
and then sat down in a different room, recording.
NO TITLE= what gestures make sense while tiny bodies fall?
what context? what broken melody?
and then a tally and a date to mark a point on the line,
the negative process, the growing pile.
the sun setting above beds of ash
while we sat together, arguing.
the old world order barely pretended to care.
this new century will be crueler still.
war is coming.
don’t give up.
pick a side.
hang on.
love.

De tekst getuigt van jullie zelfonderzoek en adresseert de motieven, bezorgdheden, angsten die doorheen het maakproces van dit album aan de oppervlakte kwamen. Het is niet enkel aan het individu, maar vooral ook aan het collectief om de werkelijkheid onder ogen te zien, ermee te worstelen en vervolgens te begrijpen, om uiteindelijke concrete daden te stellen voor de volledige bevrijding van Palestina en de ontmanteling van de Israëlische vestigingskolonie. Daartoe is het voor ons − in het hart van het imperialisme − noodzakelijk om te handelen vanuit een onwrikbare solidariteit met de Palestijnse bevolking en hun fundamentele rechten: het onvervreemdbare recht op zelfbeschikking en het recht op terugkeer te eisen, de ontmanteling van Israëls apartheidsregime te onderschrijven, het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Israël op te zeggen en de genocide als dusdanig te erkennen. We hebben nog een lange weg te gaan, maar het is een geruststelling dat jullie daarginds, in Canada, volhardend deze idealen voor Palestina uitdragen.

Hartelijke groet

Hugues

This article was published in the context of Come Together, a project funded by the European Union.