Beste onkwetsbare

Elke vrijdag pent een van onze vijf vaste online correspondenten een brief. In haar eerste brief bestookt Dounia Mahammed onkwetsbaren met een resem vragen. ‘Bent u zelf, van alle minderheden, niet het zeldzaamst?’

---

Je hebt gezocht op het woord: kwetsbaar.

Kw e ts·baar (bijvoeglijk naamwoord; vergrotende trap: kwetsbaarder, overtreffende trap: kwetsbaarst) 1 vatbaar voor verwonding of ander onheil 2 erg gevoelig.

---

Een tijd al, valt mij het woord ‘kwetsbaar’ op. Het is in wezen niet zo’n opvallend woord. Woorden als ‘kapstok’ of ‘hippopotomonstrosesquippedaliofobie’ springen wat mij betreft sneller in het oog.

Wat mij opviel is dat het woord ‘kwetsbaar’ gebruikt wordt om een onduidelijk aantal mensen te beschrijven: ‘de kwetsbaren’ in onze samenleving.

Ik was er tot voor kort van overtuigd dat wij mensen per definitie kwets-baar zijn: dat wij mogelijks gekwetst kunnen worden. Zodra de groep ‘kwetsbaren’ geïntroduceerd werd, ontstond in mijn hoofd vanzelf een andere groep, waartoe de rest behoort: ‘de onkwetsbaren’.

Beste onkwetsbare, dus. Wie bent u? En bestaat u eigenlijk wel? Wanneer u het over kwetsbare mensen hebt, over wie gaat het dan?

Vanaf wanneer wordt een kwetsbare kwetsbaar en een onkwetsbare onkwetsbaar. Wanneer wordt de kwetsbare onkwetsbaar en de onkwetsbare kwetsbaar?

Als ik verder zoek, lees ik woorden als wankel, zwak, weinig beschermd tegen beschadiging.

Heeft het daar iets mee te maken: de afwezigheid van ervaringen die beschadigend waren? Was u nooit angstig, verdwaald, radeloos, geschrokken, klein, hopeloos, onzeker of eenzaam? Is het omdat u nooit verlaten werd of gedwongen te verlaten? Is het omdat u niets tekort komt, nooit honger of koud heeft? Omdat uw grenzen niet werden overschreden? Of uw lichaam u nooit in de weg zat? Omdat u nooit slachtoffer werd? Niet onderdrukt, mishandeld of misbruikt?

Omdat u een onnoemelijk harde kant van het leven niet te zien kreeg? Of misschien omdat u niet tot een minderheid behoort?

Maar onkwetsbare, bent u zelf, van alle minderheden, niet het zeldzaamst? Dus wanneer het gaat over kwetsbare mensen, over wie heeft u het dan?

Nog enkele woorden: breekbaar, broos, fragiel.

Gaat het over al dan niet breken wanneer je gekwetst wordt?

Zit in ons allemaal een breekpunt? Waar ligt het? Heeft u er een? Heeft u zichzelf ooit moeten lijmen?

Zal u niet, onkwetsbare, op een dag, een zorgende hand nodig hebben?

Blijven de gelijmde plekken fragiel? Breken ze makkelijk opnieuw? Hangt het van de kwaliteit van de lijm af? Van hoe iets hersteld werd? Of is het breekbaar zijn de lijm?

Beste onkwetsbare, bent u er nog? U houdt misschien van dingen die vooruitgaan, van antwoorden, eerder dan vragen.

Van vooruitgaan, efficiëntie, productiviteit, functionaliteit, resultaat, cijfers, opbrengst? Werd u onbreekbare, brekend? Berekend?

Wij berekenen zo veel.

Als wij vragen ‘hoeveel verdient u’? Wat vragen wij dan? Vragen wij wat iemand waard is? Kunnen we mensen meten? Verdient u meer dan een ander, bent u dan beter ‘mens’? En onkwetsbare, met wie juist vergelijkt u zich dan? Wat weet u over wie u kwetsbaar noemt?

Wat weet u over hun geluk en ongeluk? Misschien werd u per ongeluk onkwetsbaar, zoals iemand ook ‘per ongeluk’ kwetsbaar werd.

Als u zegt ‘kwetsbaar’, wat zegt u dan?

Ook nog: snel stuk of ziek en weinig beschermd.

Als u mensen kwetsbaar noemt, wat doet u dan?

Brengt u ze niet terug tot ‘omstandigheden’, houdt u ze niet afzijdig en klein? Iemand met onzekere perspectieven, hoeft toch geen onzeker persoon te zijn?

Zal u niet, onkwetsbare, op een dag, een zorgende hand nodig hebben?

Stel, onkwetsbare mens, dat u werkelijk bestaat: werd u onkwetsbaar geboren? U, onkwetsbare, die over de kwetsbare spreekt, wie bent u?

Als u bestaat, wat wilt u werkelijk zijn? Brekend? Berekend? Lijm? Wat zegt u als u zegt dat iemand kwetsbaar is, wat zegt u over u?

Is het misschien een verzinsel, omdat u met het kwetsbare geen blijf weet?

Beste onkwetsbare. Misschien weet u het, misschien vreest u het al lang, vertel mij, onkwetsbare, bent u vandaag bang?