Beste R. Kelly

Elke vrijdag schrijft een van onze vijf vaste online correspondenten een brief aan iemand. Deze week duikt Sam De Wilde in bed met R. Kelly. Niet om ‘s mans seksuele voorkeuren te bestuderen, maar om Spotify’s beslissing om zijn muziek te bannen te bespreken. ‘Ik mag dan niet van je songs houden, ik vind wel dat je het recht hebt om ze te maken en te verkopen.’

Naar wat ik hoor over je seksuele voorkeuren had jij het vast liever anders gezien, maar jij en ik, we worden wat in jouw taal zo mooi strange bedfellows genoemd. Ik zal niet liegen en beweren dat ik een groot liefhebber van je muziek ben. En nu ik toch besloten heb om meteen zo eerlijk mogelijk te zijn: op een ranch pubermeisjes ‘opleiden’ tot seksslavinnen lijkt me ook niet meteen een activiteit die we ooit samen zullen ondernemen. Waarom ik dan toch die spreekwoordelijke sponde met je wil delen?

Omdat je van vele verschillende vormen van misbruik beschuldigd wordt en je muziek daarom onlangs uit de afspeellijsten en aanbevelingsalgoritmes van Spotify gehaald werd. Iets wat Apple Music blijkbaar al eerder deed, maar zij maakten daar tenminste geen reclame mee.

In ieder geval, van alle redenen, en zo zijn er wel enkele te verzinnen, om je muziek zo onbeschikbaar mogelijk te maken, of om je het zwijgen op te leggen zoals #MuteRKelly nadrukkelijk vraagt, lijkt je gedrag (hoe verwerpelijk ook) me met voorsprong de allerslechtste. Temeer daar je nooit voor zedenfeiten veroordeeld bent geweest. Dat wil, zeker in een land waar de rechtspraak teert op minnelijke schikkingen, nog niet zeggen dat je nooit iets mispeuterd hebt, maar het rechtsstelsel is wel de weg die we als maatschappij gekozen hebben om over schuld, onschuld en bijbehorende strafmaat te beslissen.

Die rechterlijke beslissingsmacht uit handen geven aan bedrijven als Spotify, Amazon en Apple Music, of simpelweg aan de luidst twitterende meute, is een kwalijke evolutie.

Dat fans door je muziek te streamen rechtstreeks zouden bijdragen aan de normalisering van grensoverschrijdend gedrag lijkt me overdreven.

En zelfs al was je ooit door een rechter veroordeeld voor strafbare feiten, dan rest nog steeds de vraag of je muziek daarom verbannen moet worden naar een zoekfunctie die welhaast niemand nog gebruikt. Iedere winkel, ook een webwinkel, beslist zelf wat in de etalage ligt en wat onder de toonbank verkocht wordt, maar als klant beslis ik nog steeds liefst zelf waar ik mijn geld aan geef. Dat heeft Spotify nu voor jouw muziek een stuk omslachtiger gemaakt. Dat is jammer. Ik mag dan niet houden van je songs, ik vind wel dat je het recht hebt om ze te maken en ze vervolgens ook te verkopen. Dat fans door je muziek te streamen of je albums te kopen, rechtstreeks zouden bijdragen aan de normalisering van seksueel grensoverschrijdend gedrag, zoals weleens wordt beweerd, lijkt me een tikkeltje overdreven. Zijn de lezers van de Noorse Nobelprijswinnaar Knut Hamsun dan allemaal neonazi’s? De liefhebbers van Top Gun en ander Tom Cruise-vertier stuk voor stuk Scientology-adepten? De museumbezoekers die zich aan Caravaggio’s schilderijen vergapen voorstanders van vecht- en steekpartijen?

Begrijp me niet verkeerd R., kunstenaarschap mag geen excuus zijn voor onbetamelijk, laat staan strafbaar, gedrag. En een industrie die de omstandigheden creëert waarin zulk gedrag goed gedijt omdat het gedoogd wordt, mag daar gerust op aangesproken worden. Alleen zijn er wat dat betreft betere en efficiëntere manieren denkbaar dan het bannen van de kunstwerken zelf.

En als je me nu wilt excuseren, dan ga ik nog eens naar I Believe I Can Fly luisteren. Niet omdat ik het graag hoor, maar gewoon omdat het (nu nog) kan. En wie weet draai ik daarna nog een plaatje van ‘vrouwenhater’ Damso, van belastingontduiker Lauryn Hill of drugbezitter Billie Holiday.

Je vreemde bedpartner
Sam