Waarom we ons moeten opwinden over Taylor Swifts ‘You Need To Calm Down’-videoclip

Maakt Taylor Swift zich niet schuldig aan queer culture-appropriatie in haar nieuwste videoclip ‘You Need to Calm Down’? Theatermaker Simon Baetens richt zich rechtstreeks tot de Amerikaanse singer-songwriter. 'Met welke agenda speel je uit het niets de inclusiviteitskaart, Taylor?'

Beste Taylor Swift

We moeten even praten over de promocampagne en videoclip bij je nieuwe single ‘You Need to Calm Down’. Over het gemak waarmee je daarin queer culture toeëigent om meer views en streams binnen te halen en over de (dunne) grens die je bewandelt tussen representatie en bevestiging van de norm.

Maar voor wie je niet kent misschien even een korte carrièreschets.

In 2006 debuteerde je met Taylor Swift, waarop vooral onschuldige countrysongs stonden, om in je volgende albums uit te groeien tot een popster wier persona zowel in haar songteksten als in de beeldvorming eromheen centraler kwam te staan. Vooral met je album 1989 (2014) veranderde er iets. Als lead single koos je toen ‘Bad Blood’, een song die over een vermoede vete met collega-popster Katy Perry gaat. Die track kreeg een clip waarin je een schare vrouwelijke artiesten, modellen en actrices opvoerde als je squad in een soort wannabe-feministische actiefilm.

Maar hoe feministisch is het om een persoonlijk conflict zo publiekelijk uit te vechten en daarmee de culturele tendens in stand te houden die vrouwen tegen elkaar op zet? Die vraag stelde je je blijkbaar niet. Vanaf dat moment ging het persona ‘Taylor Swift’ dan ook vooral over ‘Taylor Swift’ zelf. In de clip bij ‘Look What You Made Me Do’ (2017) sloeg je ons zelfs dood met referenties naar je eigen carrière en bombardeerde je jezelf tot een meta-popster die haar dubieuze ‘Queen Of The Snakes’-status actief cultiveerde.

Dit imagospelletje hield je lang vol, tot je recent het nummer ‘Me!’ uitbracht met Brendon Urie van Panic! At The Disco en nu op de proppen komt met het bubblegum-nummer ‘You Need To Calm Down Out’, waarvan de clip net verscheen.

Wat je met die clip doet, is alles behalve onschuldig.

In de tekst van ‘You Need To Calm Down’ draai je 180 graden. Niet langer kies je voor de slang maar voor de vlinder als spirit animal, om je zo tot moraalridder te kunnen ontpoppen. Zo gaat je nieuwste nummer over hoe om te gaan met negatieve commentaar. De cultuur rond vrouwelijke sterren tegen elkaar opzetten – waarvan je zelf jarenlang de katalysator en spilfiguur was – neem je nu ineens onder de loep. Van geloofwaardigheid is er nog weinig spoor. En dat is niet alles, want de verwijzingen naar de queer gemeenschap die in de songtekst zitten – dubieuze zinnen als ‘shade never made anyone less gay’ – vergroot je in de videoclip uit tot een soort all-inclusive-pride-utopia.

Ik begrijp niet dat je jezelf met zo’n gemak tot queer activiste kroont, terwijl je daar verder niet bepaald bekend om staat.

Het is dan ook Pride Month, en we zullen het geweten hebben. De discussies over de oorsprong en slagkracht van pride, de verregaande commercialisering ervan en de (compleet van de pot gerukte) beweging van mensen die een straight pride willen, domineren de berichtgeving en gesprekken binnen én buiten de queer community. Juist daarom dat ik niet begrijp dat je jezelf met zo’n gemak tot queer activiste kroont, terwijl je daar verder niet bepaald bekend om staat, terwijl je zelfs meewerkt aan de cultuur van oog om oog, tand om tand.

Met welke agenda speel je uit het niets de inclusiviteitskaart?

In de clip word je wakker in een roze caravan, die daarna afbrandt terwijl je op een luchtmatras dobbert. Het trailerpark lijkt op de set van de doorsnee K3-clip, inclusief felle kleuren, regenboogvlaggen, plastic flamingo’s en suikerspinnen. De bewoners van het park zijn, in pure Taylor-stijl, celebrities die openlijk queer zijn. Om er een paar te noemen: Laverne Cox, Jesse Tyler Ferguson, de Queer Eye Five, Ellen Degeneres, Adam Rippon, RuPaul en een schare Drag Race-alumni – allen gekleed als popsterren, met in het midden natuurlijk een Taylor Swift-imitator. De sfeer is gemoedelijk, op een paar zeer karikaturaal weergegeven protestors na. In Taylors Queer Park is het aangenaam toeven.

Hoe je queer bodies inzet als accessoires en zo meewerkt aan de commercialisering van Pride, ligt me zwaar op de maag.

Beste Taylor, ik was nooit grote fan van jou, maar dit kan ik niet zomaar aan me laten voorbijgaan. Het geweld dat schuilt in hoe je queer bodies inzet als accessoires en zo onder het mom van activisme meewerkt aan de commercialisering van Pride, ligt me zwaar op de maag. Activisme houdt in dat je ergens voor staat, niet enkel uit eigenbelang maar uit een bezorgdheid voor zaken die jezelf overstijgen.

En vooral: het is niet iets wat je zomaar even doet omdat het ‘in’ is, omdat het goed staat, tot je het weer beu bent. Dit is privilege aan het werk, en het haalt elke mogelijke kracht van je clip onderuit. Natuurlijk zou je kunnen opperen dat je zichtbaarheid geeft aan queer people, dat je ze een platform geeft. Maar dat net jij hen dat moet geven, en de manier waarop, is gewoonweg spijtig. Het gaat voorbij aan elke struggle, elke politieke kracht van wat het betekent om queer te zijn.

Ik heb lang gedacht ‘who cares, ze doet maar’ toen je nieuwe muziek en clips (altijd uitstekend geproducet trouwens) uitbracht. But now I care, want dit gaat over mij. Je pretendeert voor mij te spreken, maar ik voel me niet aangesproken. Laat staan gerepresenteerd. Stop met queer people, drag queens en trans bodies in te zetten als decor in je neoliberaal Taylor-pretpark dat bol staat van de verwijzingen naar je eigen carrière. Stop met bij te dragen aan normativering door steeds weer dezelfde beelden en mensen in stereotype outfits te laten zien. Stop met symbolen die je niet eigen zijn tot modestatement te maken.

Stop met queer people, drag queens en trans bodies in te zetten als decor in je neoliberaal Taylor-pretpark

Maar vooral, stop met je ego zo te cultiveren. Het feit dat net deze clip eindigt met jij die het bijlegt met Katy Perry, die zelf notoir is voor haar dubbelzinnige band met de community – haar nummers ‘You’re So Gay’ en ‘I Kissed A Girl’ helpen daar niet bij – bewijst waar je intenties écht liggen. Dat jij dit in een McDonalds friet-outfit en zij in een hamburgerpak doet, probeer ik zelfs niet te analyseren. Drag-legende Lady Bunny vatte het op Instagram even hilarisch als pijnlijk samen: ‘Happy McPride, Taylor!’ postte ze.

Aan iedereen die zich deel voelt van de queer community: denk alsjeblieft heel goed na over met wie je samenwerkt en welke beeldvorming eruit spreekt. Niets is onschuldig. Je aanwezigheid als queer body is inherent politiek. Dit moet ons niet verlammen, integendeel, we moeten het inzetten om op te komen voor wat wij belangrijk vinden, en ontmaskeren waar de belangen van anderen liggen.